مهم ترین نشانه ها و علائم اوتیسم

اوتیسم، اختلال عصبی است که جمعیت قابل توجهی از جوامع جهانی را درگیر خود کرده است. این اختلال باعث تأثیرات گسترده‌ای بر رفتار، تعاملات اجتماعی و توانایی‌های کلامی فرد می‌شود. افراد مبتلا به این اختلال معمولاً با ویژگی‌های منحصربه‌فردی روبرو هستند که می‌تواند از طریق علائم و نشانه‌های خاص آن قابل‌ تشخیص باشد. در واقع بیماری اوتیسم یک اختلال طیفی است، به این معنی که میزان و نوع علائم آن می‌تواند در افراد مختلف، متفاوت باشد. البته برخی از علائم آن رایج هستند و معمولاً در افراد مبتلا، مشاهده می‌شود. به دلیل تعداد زیاد مبتلایان به این اختلال، ما در این مقاله در مورد علائم مشترک و همچنین علائمی که در بزرگسالان، کودکان و زنان رایج است، صحبت می‌کنیم. لطفا تا انتها همراه ما باشید.

علائم اوتیسم می‌تواند در زمینه‌های مختلفی از رفتار و تعامل اجتماعی ظاهر شود. یکی از نشانه‌های اصلی اوتیسم، مشکل در ارتباطات اجتماعی است. افراد مبتلا به این اختلال معمولاً در برقراری ارتباط با دیگران، به اشتراک‌گذاشتن احساسات و تجربیات خود و فهم نیازهای اجتماعی، مشکل دارند. همچنین، ممکن است به فعالیت‌های تکراری و محدود مانند تکان‌دادن دست‌ها، چرخاندن اشیا یا تمایل به تکرار عبارات خاص، علاقه زیادی داشته باشند. در ادامه از علائم این اختلال بیشتر صحبت کرده‌ایم.

همچنین بخوانید: درمان اوتیسم بدون دارو

علائم مشترک اوتیسم

اوتیسم یک اختلال طیفی است که با علائم مشخص و منحصربه‌فردی همراه است. این علائم می‌توانند در زمینه‌های مختلفی از رفتار، تعامل اجتماعی، و توانایی‌های کلامی ظاهر شوند. برخی از نشانه های اوتیسم عبارت‌اند از:

• مشکلات در تعامل اجتماعی: مبتلایان به اوتیسم، معمولاً در ایجاد و حفظ ارتباطات اجتماعی مشکل دارند. آنها از تماس مستقیم چشمی دوری می‌کنند و معمولا نمی‌توانند جملات را به‌درستی تشخیص دهند.
• الگوهای تکراری و محدود: آنها معمولاً به فعالیت‌های تکراری و محدود علاقه دارند. این می‌تواند شامل تکرار حرکات بدنی، تمرکز روی جزئیات خاص یا تکرار کلام باشد.
• مشکلات در تعامل غیرکلامی: تعامل‌های غیرکلامی مانند اشاره، نگاه و ابراز احساسات نیز ممکن است در مبتلایان به اوتیسم، کمتر دیده شود.
• محدودیت در توانایی‌های کلامی: برخی از آنها در توانایی صحبت‌کردن، فهمیدن زبان و تعبیر احساسات دیگران، مشکل دارند.
• حساسیت به تحولات و تغییرات: تغییرات در روال روزانه یا محیط، ممکن است بر مبتلایان به این اختلال، تأثیرگذار باشد و در آنها خشم و ناراحتی ایجاد کند.
• تأخیر در توسعه مهارت‌ها: این افراد ممکن است در توسعه برخی مهارت‌های اجتماعی، زبانی یا توانایی‌ها تأخیر داشته باشند.

علائم اوتیسم در کودکان

در کودکان، اوتیسم به‌عنوان یک اختلال طیفی به وضوح دیده می‌شود. علائم اوتیسم در کودکان به شکل‌ها و درجات مختلفی ظاهر می‌شوند. تشخیص اوتیسم نیاز به ارزیابی تخصصی توسط متخصصین دارد؛ اما به‌طورکلی این علائم عبارت‌اند از:

• به صدا زدن نام خودشان پاسخ نمی‌دهد.
• از برقراری تماس چشمی اجتناب می‌کنند.
• وقتی به آنها لبخند می‌زنید، لبخند نمی‌زنند.
• در صورتی که از طعم و عطر یا صدایی خوششان نیاید، ناراحت می‌شوند.
• حرکاتی مانند تکان‌دادن دست، انگشتان یا بدنشان را مرتب انجام می‌دهند.
• به‌اندازه بچه‌های دیگر صحبت نمی‌کنند.
• در مهارت‌های شناختی یا یادگیری دچار مشکل هستند.
• رفتار بیش‌فعال، تکانشی و بی‌توجهی دارند.
• صرع یا اختلال تشنج دارند.
• عادات غذایی غیرمعمول دارند و در خوابیدن دچار مشکل هستند.
• مشکلات گوارشی (به‌عنوان‌مثال، یبوست) دارند.
• خلق‌وخوی غیرمعمول یا واکنش‌های احساسی دارند.
• اضطراب، استرس یا نگرانی بیش از حد دارند.

چهره کودکان اوتیسم

تشخیص اوتیسم در کودکان به‌وسیله شناسایی علائمی که در رفتار و ویژگی‌های ظاهری آنها دیده می‌شود، انجام می‌شود. چهره کودکانِ اوتیسم، ویژگی‌های خاصی دارد که به تشخیص این اختلال کمک می‌کند.

برای مثال برخی از آنها ممکن است به برقراری ارتباط چشمی تمایل نداشته باشند. به عبارت دقیق‌تر، آنها ممکن است نگاه خود را به شیئی خاص متمرکز کنند و تمایل کمتری به برقراری تماس چشمی با دیگران داشته باشند. همچنین برخی از آنها دارای حرکات تکراری در چهره هستند. این حرکات ممکن است شامل تکان‌دادن سر، حرکات دستی تکراری یا تمایل به لمس یا بازی با قسمت‌های خاصی از چهره باشد. همچنین تشخیص اوتیسم با تست نوار مغز امکان‌پذیر است.

همچنین بخوانید: تشخیص اوتیسم با نوار مغزی

علائم اوتیسم در بزرگسالان

علائم اوتیسم در بزرگسالان می‌تواند تفاوت‌هایی با علائم کودکان اوتیسم داشته باشد، زیرا احتمال دارد این اختلال با پیشرفت سن و تجربیات تغییر کند. برای مثال برخی از بزرگسالان مبتلا به اوتیسم هنوز دشواری‌هایی در تعامل با دیگران دارند. آنها به‌سختی می‌توانند احساسات و نیازهای خود را بروز دهند. برخی هم ممکن است به تکرار فعالیت‌های خاصی علاقه داشته باشند.

در مواردی نیز بزرگسالان مبتلا به اوتیسم نمی‌توانند احساساتی مانند خشم، شادی یا نگرانی را تشخیص دهند. بعضی از بزرگسالان اوتیستیک ممکن است با مشکلاتی در تفکر انتزاعی درگیر باشند، به این معنی که نتوانند مفاهیم یا ایده‌های پیچیده را به‌درستی درک کنند. همچنین، تفکر اجتماعی نیز ممکن است برای آنها چالش‌برانگیز باشد.
برخی از مهم‌ترین نشانه‌های اوتیسم در بزرگسالان عبارت‌اند از:

• اغلب نمی‌توانند درک کنند که دیگران چه فکر یا احساسی دارند.
• گفتار غیرمعمول، مانند تکرار عبارات و صحبت‌کردن با دیگران در آنها دیده می‌شود.
• معمولاً به یک‌روال روزانه سخت عادت دارند و در صورت تغییر آن، ناراحت می‌شوند.
• به موضوعات یا فعالیت‌های خاص، علاقه زیادی دارند.
• اگر از آنها بخواهید کاری انجام دهند، ناراحت می‌شوند.
• دوست‌یابی برایشان سخت است یا ترجیح می‌دهند تنها باشند.
• گفتن احساسشان برایشان دشوار است.

علائم اوتیسم خفیف در بزرگسالان

اوتیسم خفیف یا درجه یک به‌عنوان یکی از زیرمجموعه‌های این اختلال تشخیص داده می‌شود و ممکن است در بزرگسالان به شکل‌های مختلفی ظاهر شود. افراد مبتلا به نوع ِخفیف، معمولاً مشکلاتی در تعامل اجتماعی و ارتباطات دارند، اما درعین‌حال می‌توانند توانمندی‌های خاصی نیز داشته باشند. برخی از علائم اوتیسم خفیف در بزرگسالان همانند دیگر انواع ِ آن است.
مبتلایان به اوتیسم خفیف نیز در تعامل با دیگران دچار مشکل هستند. آنها ممکن است نتوانند به‌درستی علائم غیرکلامی مانند اشاره‌ها، نگاه‌ها یا عبارات را درک کنند. همچنین ممکن است مشکلاتی در درک تفاوت بین واقعیت و خیال داشته باشند.

باید توجه داشته باشید که برخی از آنها به تنظیمات و روال‌های ثابت در زندگی خود، نیاز دارند. تغییرات ناگهانی در برنامه‌ها یا محیط می‌تواند باعث ناراحتی این افراد شود و برای آنها حس ناامنی ایجاد کند. در برخی موارد نیز ممکن است توانایی‌ها و استعدادهای خاصی مانند توانایی در حوزه‌های فنی، هنری یا تحلیل‌گری داشته باشند.

علائم اوتیسم در زنان

تشخیص علائم اوتیسم در زنان چالش‌برانگیز است، زیرا ممکن است به شکل‌ها و شیوه‌های مختلفی نمایان شود که اغلب با علائم مردانه متفاوت است. ازآنجاکه تابه‌حال بیشترین تحقیقات و مطالعات درباره علائم این اختلال روی مردان انجام شده است، نتایج چگونگی تشخیص علائم این اختلال در زنان، هنوز به‌صورت کامل بیان نشده است.

اوتیسم در مردان بیشتر از زنان دیده می‌شود. زنان اوتیستیک، درست مانند دختران مبتلا به ASD، معمولا در پنهان‌کردن احساسات خود بهتر عمل می‌کنند. به نظر می‌رسد آنها در کنارآمدن با موقعیت‌های اجتماعی، بهتر هستند. آنها معمولاً با مشخصاتی که با پسران و مردان مرتبط است، مطابقت ندارند. این امر باعث می‌شود که تشخیص اوتیسم در زنان دشوارتر از مردان باشد.

به‌عنوان‌مثال برخی زنان ممکن است در موقعیت‌های اجتماعی خاص نتوانند به‌درستی عکس‌العمل نشان دهند. زنان و دخترانی که با این اختلال درگیر هستند، برخی از علائم آن را با کپی‌کردن رفتار دیگران پنهان می‌کنند. ضمن اینکه آنها اغلب موقعیت‌هایی را که برایشان مشکل است، ترک می‌کنند.

در برخی موارد نیز زنان بهتر از مردان با موقعیت‌های اجتماعی کنار می‌آیند و علائم کمتری از رفتارهای تکراری نشان می‌دهند و این به معنای مشکل‌تر بودن تشخیص اوتیسم در دختران و زنان نسبت به مردان است.

علائم اوتیسم پنهان

علائم اوتیسم پنهان، به عبارت دقیق‌تر اوتیسم درجه یک، به مواردی اشاره دارد که در سطح نسبتاً کمتری ظاهر می‌شوند و به‌راحتی قابل‌تشخیص نیستند. این علائم ممکن است در زندگی روزمره و تعاملات اجتماعی فرد نمایان نشوند، اما باز هم می‌توانند تأثیراتی روی زندگی او داشته باشند. برای مثال دنبال‌نکردن اشیا با چشم و نداشتن تمرکز، یکی از نشانه‌های اوتیسم پنهان است.

همچنین افراد مبتلا به اوتیسم پنهان، ممکن است نتوانند مکالمات را حفظ کنند و خیلی زود آنها را فراموش می‌کنند. ضمن اینکه در تفسیر چهره دیگران نیز دچار مشکل هستند؛ بنابراین تشخیص زودهنگام و درمان اوتیسم توسط پزشکان و متخصصان اهمیت بسیار زیادی دارد. برای تشخیص این بیماری، پیشنهاد می‌شود که تست‌های اوتیسم انجام دهید. این تست‌ها به تشخیص زودهنگام بیماری کمک زیادی می‌کنند.

علائم و نشانه های اوتیسم در نوزادان

علائم اوتیسم در نوزادی ممکن است ظریف و نامحسوس باشند، اما برخی از نشانه‌های اولیه وجود دارد که می‌تواند به تشخیص زودهنگام کمک کند. این علائم معمولاً در سه حوزه اصلی شامل ارتباطات اجتماعی، رفتار و زبان مشهود است. برخی از علائم رایج اوتیسم در نوزادی عبارتند از:

1. عدم تماس چشمی: نوزادان مبتلا به اوتیسم ممکن است تماس چشمی کمتری با والدین یا افراد اطراف داشته باشند. برای مثال، ممکن است به طور معمول هنگام تغذیه یا بازی به چهره افراد نگاه نکنند.

2. پاسخ‌دهی کمتر به نام: نوزادان معمولاً در چند ماهگی به صدای نام خود واکنش نشان می‌دهند. نوزادان مبتلا به اوتیسم ممکن است به نام خود پاسخ ندهند یا به صداهای محیطی بی‌تفاوت باشند.

3. عدم علاقه به ارتباطات اجتماعی: نوزادان اوتیسمی ممکن است تمایل کمتری به لبخند زدن، گرفتن دست دیگران یا برقراری ارتباطات غیرکلامی مانند اشاره یا تکان دادن دست داشته باشند.

4. واکنش غیرطبیعی به تحریکات حسی: نوزادان مبتلا به اوتیسم ممکن است نسبت به صداها، نورها یا تماس بدنی واکنش‌های غیرمعمولی نشان دهند؛ مانند بیزاری از بغل شدن یا لمس شدن، یا برعکس، جستجوی زیاد برای تحریکات حسی.

5. رفتارهای تکراری: برخی نوزادان اوتیسمی ممکن است حرکات تکراری مانند تکان دادن دست‌ها، چرخیدن به دور خود، یا بازی با یک شی به صورت مکرر را انجام دهند.

6. عدم علاقه به بازی‌های تعاملی: نوزادان معمولاً به بازی‌های ساده مانند "دالی بازی" علاقه نشان می‌دهند. نوزادان مبتلا به اوتیسم ممکن است به این نوع بازی‌ها واکنش ندهند یا از آن لذت نبرند.

تشخیص اوتیسم در نوزادی چالش‌برانگیز است و باید توسط متخصصین انجام شود، اما توجه به این علائم می‌تواند به والدین کمک کند که زودتر به فکر بررسی‌های تخصصی باشند.

سخن پایانی

روش‌های درمانی متفاوتی برای اوتیسم وجود دارد که شامل درمان‌های ارتباطی، گفتاردرمانی و مهارت‌های اجتماعی، کاردرمانی، و استفاده از دارو است. همچنین درمان اوتیسم بدون دارو با استفاده از دستگاه آر تی ام اس امکان‌پذیر است. علاوه بر این، اصلاح شیوه زندگی نیز می‌تواند به درمان این بیماری کمک کند. هدف از درمان‌های رفتاری آموزش مهارت‌ها، تقویت رفتارهای مثبت و گاهی اصلاح رفتارهایی است که در عملکرد بیماران، اختلال ایجاد می‌کنند.

همچنین تجزیه‌وتحلیل رفتاری کاربردی (ABA) یک استاندارد طلایی برای درمان اوتیسم در نظر گرفته می‌شود. محققان معتقدند که این تکنیک‌ها در اصلاح رفتارها و محدودکردن برخی ویژگی‌های این اختلال، مؤثر هستند. داروها می‌توانند به مدیریت مسائل رفتاری مانند بیش‌فعالی، ناتوانی در تمرکز، یا رفتار آسیب‌زننده به خود مانند ضربه‌زدن به سر یا گازگرفتن دست به کودکان مبتلا به اوتیسم، کمک کنند. همچنین داروها می‌توانند به مدیریت شرایط همزمان مانند اضطراب، افسردگی یا بی‌خوابی نیز کمک کنند. اگر اعضای خانواده‌تان با هریک از علائمی که در این متن گفته شد، درگیر هستند، لطفا به مراکز تشخیص و درمانی معتبر مراجعه کنید تا بتوانید بهترین راهکار را برای ارتباط با این افراد و بهبود سطح زندگی‌شان، دریافت کنید.