بیماری های اعصاب و روان طیف وسیعی از بیماریهای نسل کنونی را در بر میگیرند. صرع، بیماری آلزایمر، سکته مغزی، میگرن مولتیپل اسکلروزیس، بیماری پارکینسون، عفونتهای عصبی، تومورهای مغزی، اختلالات تروماتیک و... تنها بخشی از انواع بیماری های روانی شناخته میشوند که خوشبختانه روشهای متعددی برای درمان آنها وجود دارد.
باتوجهبه اینکه صدها میلیون نفر در سراسر جهان تحتتأثیر اختلالات عصبی هستند و سالانه بیش از ۶ میلیون نفر به دلیل سکته مغزی جان خود را از دست میدهند. بیماریهایی نظیر اوتیسم و پیش فعالی و... در جوامع امروزی نسبت به گذشته بیشتر مشاهده میشود، ازاینروی در این مقاله از سایت تهران آرتیاماس قصد داریم، شما مخاطب گرامی را با انواع اختلالات مغزی و روانی آشنا کنیم. پس تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
سلامت روان و اهمیت آن
بهطورکلی سلامت روان شامل رفاه عاطفی، روانی و اجتماعی میشود که این موضوع میتواند بر نحوه تفکر، احساس و عمل ما تأثیر بگذارد. همچنین رفاه روانی و اجتماعی میتواند تأثیر مستقیمی بر تعیین نحوه مدیریت استرس، ارتباط با دیگران و انتخاب سالم داشته باشد. باتوجهبه اینکه سلامت روان در هر مرحله از زندگی، از کودکی و نوجوانی تا بزرگسالی، مهم است، پس جوامع امروزی باید نسبت به این مقوله آگاه باشند.
متأسفانه آمارها نشان میدهد که بیماری های روانی یکی از شایعترین بیماریها در ایالات متحده محسوب میشود و از هر ۵ بزرگسال آمریکایی بیش از ۱ نفر با یک بیماری روانی زندگی میکند. ضمن اینکه حدود ۱ نفر از هر ۲۵ بزرگسال ایالات متحده با یک بیماری روانی جدی مانند اسکیزوفرنی، اختلال دوقطبی یا افسردگی شدید زندگی میکند. باتوجهبه این آمار فاجعهانگیز پس بهتر است پدر و مادرها نسبت به انواع بیماری های اعصاب و روان آگاهی داشته باشند.
علت بیماری های اعصاب و روان
اگرچه که تا به امروز دلیل بروز برخی از بیماریهای اعصاب هنوز نامشخص است؛ اما بهطورکلی بسیاری از عفونتهای باکتریایی (مانند مایکوباکتریوم سل، نایسریا مننژیتید)، عفونتهای ویروسی (مانند ویروس نقص ایمنی انسانی (HIV)، انتروویروسها، ویروس نیل غربی، زیکا)، قارچها (مانند کریپتوکوکوس، آسپرژیلوس) و انگلی (بهعنوانمثال، مالاریا) و... میتواند سیستم عصبی فرد را تحتالشعاع قرار دهد.
در واقع اختلالات روانی میتوانند تحت هر شرایطی بر تفکر، احساس، خلقوخو یا رفتار فرد تأثیر بگذارند، بهگونهای که توانایی او را در برقراری ارتباط با دیگران و عملکرد روزانه او مختل میکند. بررسیها نشان میدهد که علت بیماری های اعصاب و روان میتواند وابسته به شرایط افراد متفاوت باشد؛ اما بهطورکلی ترومای کودکی، استرس، عدم فعالیت بدنی و... میتواند تأثیر مستقیمی بر بیماریهای اعصاب و روان داشته باشد. همچنین آمارها نشان میدهد موارد زیر میتوانند در ایجاد بیمارهای اعصاب و روان مؤثر باشند:
- آزارهای عاطفی، جسمی و جنسی
- مشاهده خشونت پدر و مادر
- مصرف الکل و مواد مخدر
- زندگیکردن با یک بیمار روانی
- طلاق و جدایی
- ازدستدادن یکی از اعضای خانواده
- زندگیکردن در زندان
- ابتلا به بیماری انسداد مزمن ریه (COPD)
- ابتلا به بیماری ایسکمیک قلب (IHD)
- بیماریهای مرتبط با کبد
- چاقی
- کیفیت پایین زندگی
- خطر خشونت شریک جنسی
- شرکای جنسی متعدد
- بیماریهای مقاربتی (STD)
- بارداری ناخواسته
- مرگ جنین
انواع بیماری های اعصاب و روان
بهطور کلی انواع بیماری های روانی و اختلالات عصبی را میتوان به دو دسته مختلف دستهبندی کرد؛ بهعنوان مثال بیماریهایی مانند پارکینسون، بیماری هانتینگتون، صرع، مولتیپل اسکلروزیس و بیماری آلزایمر که با اختلال عملکردی و آسیب به سیستم عصبی - مغزی مرتبط هستند، میتوانند بهعنوان اختلالات عصبی شناخته شوند، همچنین بیماریهایی نظیر افسردگی، اختلالات خوردن، اختلالات پارانوئید، دوقطبی و... را باید در دسته اختلالات روانی دستهبندی کرد. باتوجهبه اینکه روش درمان و علائم هر یک از بیماریهای بیان شده متفاوت است، بهتر است افراد در صورت بروز علائم هر یک از بیماریها به پزشک مراجعه کنند. در ادامه انواع این بیماریها را معرفی و هرکدام را به تفصیل، بررسی کردهایم.
اختلالات خلقی و علائم آن
"اختلالات خلقی" یک اصطلاح کلی در علم روانپزشکی است که به حوزه تغییرات عاطفی و روانی میپردازد، در این علم انواع مختلف وضعیت عاطفی تغییرات خلقی افراد نظیر احساس شادی، شیدایی، اندوه یا افسردگی مورد بررسی قرار میگیرد. باتوجهبه اینکه اختلالات خلقی در جوامع امروزی شیوع بسیاری دارد و افراد مبتلا به اختلالات خلقی همواره کاهش کیفیت زندگی را تجربه میکنند، بهتر است علائم این دسته از بیماریها مورد بررسی قرار بگیرد تا افراد پس از شناخت بیماری در اولین فرصت برای درمان آن اقدام کنند. در ادامه برخی از شایعترین بیماریهای مرتبط با اختلالات خلقی و علائم آنها را بررسی کردهایم.
افسردگی
افسردگی چیست ؟ متأسفانه اختلال افسردگی یک اختلال روانی رایج در بین جوامع درحال رشد است. این اختلال با ازدستدادن لذت یا علاقه به فعالیتی به مدت طولانی آغاز میشود. تمرکز ضعیف، احساس گناه بیش از حد، عدم عزتنفس، ناامیدی نسبت به آینده، فکرکردن به خودکشی، اختلال در خواب، تغییر اشتها و احساس خستگی ازجمله مهمترین علائم این بیماری شناخته میشود. باتوجهبه اینکه خانمها بیشتر مستعد ابتلا به این بیماری هستند، بهتر است علائم این بیماری را جدی بگیرند و در اولین فرصت برای درمان و شکست این بیماری اقدام کنند.
دو قطبی
اختلال دوقطبی که قبلاً به آن افسردگی شیدایی نیز گفته میشد، درواقع یک اختلال شدید در خلقوخو است. این دسته از افراد ممکن است مدتی احساس گناه و ناراحتی را تجربه کنند و کمی بعد سرشار از حس زندگی باشند. بهطو رکلی اختلالات دوقطبی بر اساس شدت خود به انواع مختلفی تقسیم میشوند؛ اما علائم این بیمار معمولاً در اغلب بیماران مشابه است و ازجمله مهمترین علائم این بیماری میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
- آشفتگی و پرحرفی
- تحریف یک حس خوب
- نیاز به خواب بسیار کمتر از حد معمول
- پرحرف بودن و تند صحبتکردن
- آسان منحرفشدن از یک مسیر اصلی
- احساس بیقراری
- احساس بیارزش بودن
- اختلال در تمرکز
- میل به خودکشی
اختلال رشد عصبی و علائم آن
اختلالات رشد عصبی بیماری است که بهطورکلی میتوان آن را به دو دسته خفیف یا شدید دستهبندی کرد؛ که از جمله مهمترین آنها میتوان به بیماریهایی نظیر اختلال کمتوجهی بیشفعالی (ADHD)، اختلال طیف اوتیسم (ASD)، فلج مغزی، اختلالات ارتباطی، اختلالات سلوک، ناتوانیهای ذهنی و اختلالات یادگیری اشاره کرد.
متأسفانه این دسته از انواع بیماری های اعصاب و روان بهشدت در جوامع امروزی در بین کودکان شایع است و علت آن میتواند ناشی از جهشهای ژنتیکی یا سبک زندگی افراد باشد. اگرچه که علائم متفاوتی وابسته به نوع اختلال رشد عصبی در افراد میتواند وجود داشته باشد، اما بهطورکلی موارد زیر ازجمله بارزترین علائم این اختلالات شناخته میشوند.
- مشکلات زبان و گفتار
- اختلال در مهارتهای حرکتی
- رفتارهای غیرطبیعی
- مشکلات یادگیری
- مشکلات گفتاری
- نقص در مهارتهای اجتماعی و تنظیم ضعیف هیجانی
در ادامه شایعترین بیماریهای مرتبط با اختلالات رشد عصبی و علائم آنها را بررسی کردهایم.
اوتیسم
اوتیسم یا اختلال طیف اوتیسم (ASD)، به طیف وسیعی چالشهایی گفته میشود که شخص در طول زندگی خود تجربه میکند. اختلال در ارتباطگیری، رفتارهای تکراری، اختلال گفتاری و... ازجمله مهمترین علائم بیماری برشمرده میشود. ازآنجاییکه تحقیقات نشان میدهد پسران ۴ برابر بیشتر از دختران مبتلا به اوتیسم هستند، بهتر است پدرها و مادرها نسبت به این بیماری و علائم آن آگاهی داشته باشند. اگرچه اوتیسم یک بیماری مادامالعمر است؛ اما میتوان با تمرینهای متعدد و تغییر شیوه زندگی تعدادی از این رفتارها را اصلاح کرد.
بیش فعالی
اختلال نقص توجه یا بیش فعالی (ADHD) یکی از شایعترین اختلالات روانی است که کودکان را تحتتأثیر قرار میدهد که ازجمله مهمترین علائم ADHD میتوان به عدم تمرکز، تصمیمهای عجولانه، بیتوجهی، نداشتن صبر، اختلال در گفتار و... اشاره کرد. بهطورکلی بیش فعالی یکی از انواع بیماری های اعصاب و روان شناخته میشود که میتوان آن را به کمک دارو، انجام تمرینات تخصصی و... تا حد قابلتوجهی کنترل کرد.
سندرم تورت
سندرم تورت (Too-RET) نام اختلالی است که میتوان در آن حرکات تکراری مانند تیک و صداهای ناخواسته را در بیمار مشاهده کرد. سندرم تورت معمولاً در سنین ۲ الی ۱۵ سالگی در افراد بروز میکند و این اختلال در سنین بزرگسالی کنترل خواهد شد. چشمکزدن، لمسکردن یا بوییدن اشیا، شانه بالا انداختن، گام برداشتن طبق یک الگوی خاص، غرغر کردن، تکرار کلمات یا عبارات، سرفهکردن و... ازجمله مهمترین علائم سندرم تورت هستند. با تمام تفاسیر فوق همه تیکها نشاندهنده سندرم تورت نیستند و بسیاری از کودکان دچار تیکهایی میشوند که پس از چند هفته یا چند ماه خودبهخود از بین میروند.
اختلالات اضطرابی
اضطراب یک واکنش طبیعی نسبت به استرس است و سطوح خفیف اضطراب میتواند در برخی شرایط مفید باشد؛ اما استرس بیش از حد توأم با ترس ازجمله شایعترین اختلالات روانی است، متأسفانه اختلالات اضطرابی ۳۰٪ از بزرگسالان را در مقاطع مختلف زندگی تحتتأثیر قرار میدهد. اضطراب جدایی، ترس از مرگ، لالی انتخابی و فوبیاهای متعدد ازجمله مهمترین علائم این دسته از مشکلات عصبی محسوب میشوند.
اختلالات وسواسی
اختلال وسواس چیست؟ اختلال وسواس فکری - اجباری (OCD) بیماری است که در آن افراد افکار، عقاید یا احساسات مکرر، وسواس اجباری دارند. این دسته از افراد برای خلاصشدن از شر افکار خود معمولاً کارهای اجباری و تکراری انجام میدهند. شستن ظرف، تمیزکردن دستها، بررسی جزئی مسائل، تمیزکردن فضای کار یا خانه باهدف آرامش ذهن و... از جمله مهمترین علائم این بیماری برشمرده میشود. بهطورکلی اختلال وسواسی یکی از انواع بیماری های اعصاب و روان محسوب میشود که معمولاً خانمها بیشتر از آقایان به آن مبتلا میشوند.
اختلالات روان پریشانه
متأسفانه، نسل اخیر، آموزش کافی در مورد سلامت روان ندارد که همین موضوع باعث شده تا افراد از ترس قضاوتشدن سکوت کنند، اختلالات روان پریشانه بخشی از انواع بیماری های اعصاب و روان محسوب میشود که در آن شخص نوسانات خلقی را تجربه میکند. بهطورکلی در این بیماری عوامل زیادی نظیر هورمونها، عدم بهداشت روانی، سن افراد و... میتوانند مؤثر باشند.
اختلالات شبه جسمی
افکار مداوم و بدون تناسب، تجربهکردن سطوح بالایی از اضطراب، کاهش انرژی، ضعف و تنگی نفس و... از جمله مهمترین علائم اختلالات شبه جسمی شناخته میشود. بهطورکلی افراد مبتلا به این بیماری باید در کنار کنترل استرس از جلسات مشاوره نیز بهرهمند شوند.
اختلالات شخصیتی
این افراد دارای شخصیتهای منحصربهفردی هستند که از ترکیب پیچیدهای از ویژگیهای مختلف تشکیل شده است. بهطورکلی هرگونه عدم توازن در این موضوع میتواند موجب اختلالات شخصیتی در فرد شود که علت این موضوع میتواند با ژنها، محیط اطراف و... مرتبط باشد. اختلالات شخصیتی خود دارای طیف وسیعی از بیماریها هستند که از جمله مهمترین آنها میتوان به اختلال پارانوئید و اسکیزوئید اشاره کرد.
اختلالات خواب
اختلالات خواب (اختلالات خواب و بیداری) شامل مشکلاتی در کیفیت، زمان و میزان خواب است که منجر به پریشانی در طول روز و اختلال در عملکرد فرد میشود. اختلالات خواب و بیداری اغلب همراه با عواملی نظیر افسردگی، اضطراب یا اختلالات شناختی رخ میدهد. باتوجهبه اینکه خواب به عملکرد صحیح مغز کمک میکند، پس کمخوابی میتواند نرخ ابتلا به بیماریهای متعددی نظیر اختلالات تمرکزی، افزایش اضطراب، دیابت و چاقی را افزایش دهد، ازاینروی افراد مبتلا به این عارضه برای بهبود این اختلال در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنند.
اختلالات خوردن
یکی از انواع بیماری های اعصاب و روان اختلال خوردن است که در آن افراد انواع اختلال پرخوری، بیاشتهایی عصبی، پرخوری عصبی، اختلال نشخوار، اختلال مصرف غذای اجتنابی، سندرم شب خواری و... را تجربه میکنند. اگرچه علل اختلالات خوردن ناشناخته است؛ اما عدهای این بیماری را با جنسیت، سن و فرهنگ مرتبط میدانند.
علائم اختلالات خوردن
بهطورکلی عدم اشتها یا علاقه به غذا، کاهش وزن چشمگیر، ناراحتی معده، شکمدرد، بروز مشکلات گوارشی بدون هیچ دلیل شناخته شده و... از جمله مهمترین علائم اختلالات خوردن شناخته میشود و بهتر است افراد بهمنظور عدم تجربه این علائم برای درمان بیماری خود چارهای بیندیشند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
اکنون که با طیف وسیعی از اختلالات روانی آشنا شدیم، بهتر است این نکته را مدنظر داشته باشیم که هر علامت یک زنگ خطر برای هر بیماری شناخته میشود و نباید آن را نادیده گرفت. از اینروی افراد بهتر است در صورت مشاهده حداقل ۲ نشانه از هر یک از بیماریهای اشاره شده در این مقاله در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنند.
سخن پایانی
بهطورکلی در این مقاله بیماری های روانی مورد بررسی قرار گرفت، باتوجهبه اینکه آمار ابتلا به این دسته از بیماریها در جوامع امروزی در حال افزایش است، پس توصیه میشود همه افراد در کنار شناخت علائم بیماری های اعصاب و روان برای بهبود حال روحی و جسمی خود از مصرف مواد مخدر خودداری کرده و در کنار یک لایفاستایل سالم در انتخاب دوست یا شریک زندگی نهایت دقت و توجه لازم را داشته باشند.
از اینکه تا پایان یکی دیگر از مقالات سایت tehranrtms با ما همراه بودید، از شما بسیار سپاسگزاریم و امیدواریم این مقاله توانسته باشد، شما را با انواع بیماریهای عصبی و روانی آشنا کند. مخاطب عزیز شما نیز بهمنظور تکمیلتر شدن این مقاله تجربیات خود را در زمینه علائم و شیوه بیماریهای روانی نظیر پارانوئید با ما به اشتراک بگذارید.
افسردگی، اختلال دوقطبی، اوتیسم و... از جمله مهمترین بیماری های اعصاب و روان در جامعه امروزی هستند.
شناخت علائم و بررسی آنها از جمله اولین گامهای درمان اختلالات روانی شناخته میشود. پس از آن مشورت با پزشک و مصرف دارو و یا تغییر سبک زندگی میتواند منجر به بهبود سریعتر بیماری شود.
ژنتیک، عوامل محیطی و سبک زندگی افراد میتواند در بروز انواع بیماری اعصاب و روان مؤثر باشد.
دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید