نوروتراپی چیست و چه مزایایی دارد؟

نوروتراپی چیست؟ نوروتراپی فرآیند درمانی است که به افراد کمک می‌کند تا عملکرد مغز خود را بهبود ببخشند. تکنیک‌های این روش درمانی برای درمان بیمار و بهبود عملکرد مغز او از هیچ‌گونه دارو یا روش‌های تهاجمی استفاده نمی‌کند.

از مزایای این روش درمانی، می‌توان به ایجاد بهبود در بیماری های اعصاب و روان و همچنین اختلالات شناختی اشاره کرد. این روش درمانی با استفاده از تکنیک‌ها و فناوری‌های پیشرفته به مغز کمک می‌کند تا عملکرد بهتری داشته باشد. در این مقاله به بررسی مفهوم نوروتراپی، کاربردها، نحوه عملکرد، مزایا و عوارض آن خواهیم پرداخت.

نوروتراپی چیست؟

نوروتراپی چیست؟ این سوال در میان بیمارانی که روش‌های نوین درمان بیماری‌های مرتبط با عملکرد مغز به آن‌ها پیشنهاد می‌شود، بسیار رایج است. می‌توان گفت که نوروتراپی به مجموعه‌ای از روش‌ها و تکنیک‌ها اطلاق می‌شود که با هدف بهبود عملکرد مغز و سیستم عصبی طراحی شده‌اند. 

این روش‌ها می‌توانند شامل تحریک الکتریکی، نوروفیدبک، بیوفیدبک و سایر تکنیک‌های مشابه باشند که به کمک آن‌ها می‌توان اختلالات مختلف را درمان کرد. درواقع گفته می‌شود که طی این روش امواج مغزی فرد مورد بررسی قرار گرفته و روند درمان مناسب برای او پیش گرفته می‌شود.

همانطور که می‌دانید معمولا استفاده از دارو برای درمان بیماری‌های مرتبط با عملکرد مغز، عوارض جانبی بسیار زیادی دارند. در این روش از یک سیستم کامپیوتری برای نقشه برداری از امواج مغزی و ثبت غیرتهاجمی فعالیت الکتریکی روی پوست سر استفاده می‌شود.

به طور مثال از شما خواسته می‌شود صفحه نمایشی را مشاهده کنید. در این شرایط زمانی که مغز شما امواج مثبتی تولید بکند، صفحه نمایش روشن می‌شود و مغز با این فیدبک‌های فوری یاد می‌گیرد که برای روشن شدن صفحه باید چه نوع امواجی تولید کند. با انجام این کار به مرور مغز تولید امواج نامطلوب را به حداقل می‌رساند.

کاربرد نوروتراپی

نوروتراپی در درمان بیماری‌های مختلف اعصاب و روان و البته بهبود عملکرد شناختی مغز بسیار موثر عمل می‌کند. بسیاری از اختلالات روانی دارای الگوهای امواج مغزی خاصی هستند که ناشی از عدم تعادل امواج مغزی با فرکانس پایین (تتا) و امواج مغزی با فرکانس بالا (بتا) است.

نوروتراپی کمک می‌کند تا امواج مغزی افراد به خوبی شناخته شده و با ثبت الگو و روند آن‌ها، به فرآیند درمان‌شان کمک می‌کند. درواقع با نقشه برداری مغز و نوروفیدبک، می‌توان فعالیت مغزی نامنظم را تشخیص داد و امواج مغزی را به الگوی سالم‌تری تغییر داد.

کاربرد نوروتراپی در درمان بیماری‌هایی که امواج بالا یا پایین دارند به گونه‌ای است که امواج بخش مرتبط با آن بیماری در مغز را بررسی و به طور مثال اگر امواج در سطح بسیار پایینی بود، امواج مغزی نوروتراپی اغلب از تقویت مثبت برای کمک به افزایش فعالیت امواج مغزی طبیعی استفاده می‌کند. به همین ترتیب این روش در درمان بیماری‌های زیر موثر واقع می‌شود:

• اختلال نقص توجه/بیش فعالی
• اختلال دو قطبی
• سردردهای خوشه ای و میگرن
• صرع مقاوم به دارو
• اختلال اضطراب فراگیر
• اختلال وسواس اجباری (OCD)
• اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) 
• اختلالات خواب مانند بی خوابی
• اختلال طیف اوتیسم
• اختلالات مصرف مواد 

نوروتراپی چگونه کار می کند؟

روش درمان نوروتراپی چیست؟ این درمان چگونه کار می‌کند؟ همانطور که پیشتر اشاره کردیم، تمرکز این نوع از درمان روی امواجی است که مغز تولید می‌کند. درمان نوروتراپی با بررسی امواج تشخیص می‌دهد که کدام نوع بیماری در فرد وجود دارد و با تقویت امواج مثبت آن را درمان می‌کند.

نوروتراپی با استفاده از تکنیک‌های مختلف به تحریک و تنظیم فعالیت مغز می‌پردازد. این تحریکات می‌توانند به صورت غیرمستقیم یا مستقیم بر نواحی خاصی از مغز اعمال شوند تا عملکرد آن‌ها بهبود یابد.

مزایای نوروتراپی چیست؟

در پاسخ به این سوال که مزایای نوروتراپی چیست؟ باید گفت که نوروتراپی رشته درمانی است که در سال‌های اخیر بسیار مورد استفبال قرار گرفته است. این روش مزایای بی‌شماری را برای افراد در هر سنی که با مسائل مختلفی مانند اضطراب، افسردگی، ADHD، PTSD و بسیاری دیگر دست و پنجه نرم می‌کنند، خواهد داشت که ما در ادامه مهم‌ترین مزایای این روش درمانی را بررسی کرده‌ایم.

1. اولین و مهم‌ترین مزیت این روش درمانی، این است که از هیچ‌گونه برش برای جراحی یا دارو جهت کنترل بیماری استفاده نمی‌شود. در عوض از فناوری پیشرفته برای تشخیص و اصلاح عدم تعادل در فعالیت الکتریکی مغز استفاده می‌کند.
2. همانطور که می‌دانید درمان‌های مرتبط با بیماری‌های اعصاب و روان و اختلالات شناختی، فرد به فرد باید رویکرد متفاوتی داشته باشند. این روش نیز قابلیت شخصی‌سازی درمان برای هر بیمار را دارد. نوروتراپی با تجزیه و تحلیل الگوهای امواج مغزی از طریق دستگاه‌های EEG و سایر ابزارهای مدرن، درمانگران می‌توانند رویکرد خود را برای هدف قرار دادن مناطق خاصی از مغز که مسئول عملکردهای مختلف هستند، تنظیم کنند.
3. از دیگر مزایای درمان نوروتراپی، آثار بلند مدت و بدون عوارض جانبی آن است. آنچه که در درمان بیماری‌های مرتبط با روان و عملکرد شناختی اهمیت دارد، ماندگاری درمان است؛ اکثر افراد پس از اتمام دوره درمان نیز بهبود اوضاع را ملموس درک می‌کنند. 
4. نوروتراپی ریتم کلی بدن را تنظیم می‌کند. در نهایت نظم بدن و ساعت خواب بیداری به خوبی تنظیم خواهد شد.
5. در نهایت این روش می‌تواند به افزایش تمرکز، حافظه و یادگیری کمک کند. با تنظیم فعالیت مغز، می‌توان علائم اختلالاتی مانند افسردگی و اضطراب را کاهش داد.

عوارض نوروتراپی چیست؟

اگر چه نوروتراپی معمولاً ایمن است، اما ممکن است عوارضی نیز داشته باشد. این عوارض شامل سردرد، خستگی، تغییرات خلق‌وخو و احساس ناراحتی در نواحی تحریک‌شده می‌شود.

همچنین از دیگر عوارض نوروپاتی می‌توان نبودن این روش درمانی تحت پوشش بیمه‌ها اشاره کرد؛ برای اینکه روش درمانی بتواند تاثیرات مثبتی در روند درمان بگذارد، زمان زیادی نیاز دارد و وقت‌گیر است و ممکن است نتایج خیلی بلندمدتی هم نداشته باشد. پس هزینه درمان به دلیل آنکه هر بیماری با هر توان مالی احتمالا نتواند از عهده‌اش برآید، از نکات منفی آن است. البته شما می‌توانید با مراجعه به مرکز rtms در تهران، بهترین و مناسب‌ترین هزینه درمانی را برای بهبود وضعیت بیماری خود با استفاده از نوروپاتی، پرداخت کنید.

انواع نوروتراپی مغز

نوروتراپی مغز به دو دسته کلی تقسیم نوروتراپی با شرطی‌سازی و نوروتراپی با تحریک مغز تقسیم می‌شود. در این روش‌ها از امواج برای درمان بیماری‌های مرتبط با اختلال روان و اعصاب استفاده می‌شود. در ادامه بررسی بیشتری در مورد این دو دسته کلی، ارائه کرده‌ایم.

نوروتراپی با شرطی سازی

نوروتراپی با این تکنیک شامل دو روش نوروفیدبک و بیوفیدبک می‌شود. نوروتراپی شرطی سازی با تغییرات نوروپلاستیک درونی همراه است. برخی از انواع این روش ممکن است همراه با ورزش یا توسعه مهارت باشند تا تناسب مغز ارتقاء پیدا بکند.

نوروفیدبک

نوروفیدبک چیست؟ نوروفیدبک یکی از روش‌های محبوب در نوروتراپی است که با استفاده از بازخوردهای الکتریکی، به افراد کمک می‌کند تا فعالیت مغز خود را کنترل کنند. این روش از جدیدترین روش‌های درمانی در نوروتراپی است و با اندازه‌گیری مستقیم فعالیت مغز به بهبود بیمار می‌پردازد.

بیوفیدبک

بیوفیدبک نیز مشابه نوروفیدبک است، اما بر روی کنترل فیزیولوژیکی بدن تمرکز دارد. در واقع در روش درمان بیوفیدبک، فعالیت فیزیولوژیکی در بدن اندازه‌گیری می‌شود و درنهایت کمک می‌کند تا تاثیر درمان بر اوضاع فیزیکی بدن شما مورد بررسی قرار بگیرد.

نوروتراپی با تحریک مغز

این نوع نوروتراپی شامل تکنیک‌هایی است که به طور مستقیم بر روی فعالیت مغز تأثیر می‌گذارند. در این روش با تحریک مغز سعی می‌شود که مغز از الگوی معمول خودش خارج شود و به سمت درمان یا الگوی طبیعی خود حرکت کند. با تغییر امواج مغز در ابتدا دچار مشکل می‌شود اما در طی زمان خود را تقویت می‌کند. این نوع از نوروتراپی نیز انواع مختلفی  دارد که در ادامه مورد بررسی قرار می‌گیرند.

ابزار صوتی و تصویری

استفاده از ابزارهای صوتی و تصویری (AVE) می‌تواند به تحریک مناطق خاصی از مغز کمک کند. در این روش با ابزارهای بصری و صوتی که در دسترس درمان‌گر وجود دارند، پاسخ طبیعی مغز برانگیخته می‌شود. همین مسئله به بهبود فرآیند درمان و مقدار هرتز بازتاب‌دهنده مغز کمک می‌کند.

تحریک مغناطیسی مغز

تحریک مغناطیسی مغز TMS یک روش پیشرفته است که با استفاده از میدان‌های مغناطیسی، فعالیت مغز را تحت تأثیر قرار می‌دهد. البته هزینه نوروپاتی در این روش‌ها معمولا زیاد است.

تحریک الکتریکی جمجمه

این روش نیز به صورت غیر تهاجمی عمل کرده و با استفاده از الکترودها بر روی جمجمه، فعالیت‌های مغزی را تنظیم می‌کند. (CES) روشی غیر تهاجمی شناخته می‌شود و با متصل کردن الکترودها به لاله گوش، به بررسی امواج مغز می‌پردازد. البته نکته مهم دیگر این است که جریان ولتاژ ثابت در روش تحریک الکتریکی مغز استفاده نمی‌شود بلکه جریان متناوب یا پالسی مورد استفاده است.

تحریک tdcs

تحریک جریان مستقیم ترانس کرانیال (tdcs) یک روش غیرتهاجمی است که با استفاده از الکترودها بر روی پوست سر، فعالیت مغز را تغییر می‌دهد. این روش مشابه روش قبلی است.

نوروتراپیست کیست؟

نوروتراپیست فردی است که در زمینه نوروتراپی تخصص دارد و می‌تواند به بیماران در انتخاب روش مناسب درمان کمک کند. این افراد معمولاً دارای تحصیلات مرتبط در زمینه روانشناسی، علوم اعصاب یا پزشکی هستند. همچنین کار با دستگاه‌های مرتبط با نوروتراپی، نیازمند تخصص است. نوروتراپیست نیز باید در کار با این دستگاه‌ها متخصص باشد.

نوروتراپی به بهبود چه بیماری‌هایی کمک می‌کند؟

نوروتراپی می‌تواند در درمان بیماری‌های مختلف مؤثر باشد. برخی از این بیماری‌ها عبارت‌اند از:

• افسردگی
• اضطراب
• اختلال توجه و بیش‌فعالی (ADHD)
• اختلالات خواب
• پارکینسون
• اختلالات یادگیری
•  صرع

سخن پایانی

در این مقاله از تهران آر تی ام اس، توضیح دادیم نوروتراپی چیست. درواقع یکی از روش‌های نوین درمانی است که با استفاده از تکنیک‌های مختلف به بهبود عملکرد مغز و سیستم عصبی کمک می‌کند. اگرچه این روش مزایای زیادی دارد، اما باید با احتیاط مورداستفاده قرار گیرد و بهتر است تحت نظر متخصصان از جمله مرکز درمانی تهران آر تی ام اس انجام شود. در نهایت، مشاوره با یک نوروتراپیست می‌تواند بهترین راه برای انتخاب روش مناسب درمان باشد.