درمان اختلال دوقطبی بدون دارو

اختلال دوقطبی یک بیماری غیرجسمی است که در اکثر موارد با توجه به تغییرات رفتاری نسبتاً شدید در بازه زمانی بسیار کوتاه تشخیص داده می‌شود. به طوری که این تغییرات رفتاری بسیار افراطی هستند. به این ترتیب ممکن است در لحظه‌ای حس فرد از شادی مفرط به غم مفرط تغییر کند. روش‌های مختلفی برای درمان این اختلال وجود دارد که در این مطلب به مهم‌ترین آن‌ها و همچنین مزایا و معایب اصلی‌ترین روش درمان دوقطبی بدون دارو اشاره خواهیم کرد. اما اگر نیاز به کسب اطلاعات بیشتر درباره این بیماری و علائم آن دارید، می‌توانید مقاله اختلال دوقطبی چیست را مطالعه نمایید.

روش‌ های درمان قطعی اختلال دوقطبی

امروزه به علت گسترش اختلال دوقطبی، تعداد بسیار زیادی از افراد به دنبال راهی قطعی برای درمان این بیماری هستند.  با توجه به حساس بودن این اختلال، درمان این بیماری بسیار دشوار است. البته روش‌های مختلفی برای درمان اختلال دوقطبی وجود دارند که در اکثر موارد بلند بازده هستند و ممکن است درمان قطعی به حساب نیایند.

همچنین لازم است که بیمار در طول فرآیند درمان نسبت به عوامل تشدید کننده اختلال دوقطبی شناخت کامل داشته باشد، چرا که شناخت و مدیریت این عوامل می‌تواند به کنترل این بیماری و بهبود کیفیت زندگی فرد مبتلا به آن کمک کند.

یکی از اصلی‌ترین روش‌های درمان اختلال دوقطبی، ترکیب دارو درمانی و روان درمانی است. به این ترتیب، بیمار علاوه بر مصرف دارو برای مدت زمان طولانی، توسط روانپزشک نیز مورد معالجه قرار می‌گیرد. البته این روش را نمی‌توان به عنوان درمان قطعی معرفی کرد؛ اما طبق تحقیقات صورت گرفته، درصد بسیار زیادی از بیماران درگیر این بیماری، با کمک این روش تا حد بسیار زیادی درمان شده‌اند.

یکی دیگر از روش‌های درمانی که امروزه مورد توجه بسیاری از بیماران و روانپزشکان متخصص قرار گرفته است، دستگاه آر تی‌ ام اس است. این دستگاه که درصد احتمال بسیار بالایی برای درمان دارد با ارسال پالس‌های مغناطیسی به مغز درمان را انجام می‌دهد که در ادامه به بررسی دقیق نحوه درمان آن می‌پردازیم.

نحوه درمان دوقطبی با rtms چگونه است؟

همانطور که قبلا هم اشاره کردیم، یکی از اصلی‌ترین روش‌ های درمان دوقطبی بدون دارو که اکثر پزشکان آن را تجویز می‌کنند، دستگاه آر تی ‌ام اس است. این روش که نام دیگر آن تحریک مغناطیسی مغز است با ارسال پالس‌های الکترومغناطیس، عملکرد الکتریکی و طبیعی مغز را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

به این ترتیب، در این روش ابتدا به سر بیمار سیم‌هایی را که رساننده جریان الکتریکی و مغناطیسی هستند، متصل می‌کنند. البته در بسیاری از کلینیک‌های پیشرفته‌تر، درمان اختلال دوقطبی بدون اتصال سیم و تنها با قرار گرفتن نوعی دستگاه روی سر صورت می‌گیرد.

پس از فعال کردن دستگاه، پالس‌های مغناطیسی، پس از عبور از پوست و استخوان به سلول‌های عصبی مغز می‌رسند. در ادامه، این پالس‌های مغناطیسی تأثیرات گسترده‌ای بر سلول‌های مختلف عصبی می‌گذارند و باعث درمان گستره وسیعی از بیماری‌ها می‌شوند. لازم به ذکر است که تمامی این روند، بدون هر گونه درد یا استرس و اضطراب است.

نکته بسیار مهمی که در خصوص درمان دوقطبی با آر تی ‌ام اس باید مورد توجه قرار بگیرد، محل اتصال سیم‌ها یا محل قرار دادن دستگاه آر تی‌ام اس است. به طوری که با توجه به نوع بیماری و مشکلات و بیماری‌های زمینه‌ای، سیم‌های دستگاه آر تی ‌ام اس باید در نقاط خاصی از سر، جایگذاری شوند.

در اکثر موارد، جایگذاری اشتباه سیم‌ها مشکل خاصی را به وجود نخواهند آورد؛ اما در موارد بسیار نادر نیز ممکن است، جایگذاری اشتباه باعث ایجاد تأثیرات مخربی در سلول‌های عصبی بخش خاصی از مغز شود و در نتیجه عوارض و خطرات متعددی برای شخص بیمار به همراه داشته باشد که در انتهای متن به معایب درمان دوقطبی با آر تی ‌ام اس اشاره شده است.

با توجه به اینکه تمامی بیماران به دنبال روشی برای درمان قطعی اختلال دوقطبی هستند، می‌توان گفت که تحریک الکترومغناطیسی مغز با دستگاه آر تی‌ام اس می‌تواند به عنوان یک روش درمانی موثر درنظر گرفته شود. به علاوه به علت بازدهی بالای این روش درمانی، دستگاه آر تی ام اس به عنوان اصلی‌ترین روش درمانی برای درمان بیماری‌های نسبتاً حساسی همچون وسواس، اضطراب و استرس، وزوز گوش، افسردگی و حتی سکته مغزی به حساب می‌آید.

لازم به ذکر است که در این روش درمانی با آر تی ‌ام اس، توجه به تعداد و شدت تحریک، فواصل بین دو تحریک، فرکانس تحریک‌ها و نقاط مورد تحریک در مغز بسیار اهمیت دارد. همچنین در خصوص نحوه درمان دوقطبی بدون دارو می‌توان گفت که درمان این بیماری توسط آر تی ‌ام اس در چند جلسه با توجه به تجویز پزشک صورت می‌گیرد.

فواید درمان اختلال دوقطبی با دستگاه آر تی‌ ام اس

با توجه به آنچه پیش از این اشاره شد، اختلال دوقطبی یکی از مهم‌ترین بیماری‌هایی است که توسط دستگاه آر تی‌ام اس در بیمارستان‌های سرتاسر کشور مورد درمان قرار می‌گیرد. یکی از اصلی‌ترین فواید درمان دوقطبی با آر تی‌ ام اس این است که این روش درمانی بدون هرگونه درد و کشش‌های عصبی است. به طوری که بیمار می‌تواند در حین درمان روی صندلی بنشیند یا بر تخت دراز بکشد و منتظر اتمام جلسه درمانی باشد.

درمان اختلال دوقطبی توسط دستگاه آرتی‌ام اس بسیار آسان است و در طی چندین جلسه با توجه به تجویز پزشک صورت می‌گیرد. علاوه بر موارد ذکر شده، درمان دوقطبی با rtms از مزایای بیشتری نیز برخوردار است. به این ترتیب استفاده از دستگاه آر تی ام اس به عنوان روش درمانی، به دور از هر گونه خطرات و عوارض جانبی است. همچنین طبق تجربه و تحقیقات صورت گرفته، تنها درصد بسیار کمی از بیماران که در اکثر موارد به بیماری‌های زمینه‌ای مبتلا هستند، ممکن است در هنگام استفاده از دستگاه آر تی‌ام اس با مشکلات نسبتاً معدودی مواجه شوند.

علاوه بر موارد ذکر شده، در روش درمان اختلال دوقطبی توسط دستگاه آر تی ام اس، هیچ گونه استرس و اضطرابی از طریق دستگاه‌ها به شخص بیمار وارد نمی‌شود. همچنین تأثیرات فیزیولوژی این دستگاه‌ها تا مدت نسبتاً طولانی باقی خواهد ماند.  یکی دیگر از اصلی‌ترین فواید درمان این اختلال با آر تی ‌ام اس، سرپایی بودن این روش درمانی است. به طوری که بیمار در این روش درمان، نیازی به بستری یا استراحت مطلق نخواهد داشت و همچنین هیچ نیازی به بیهوشی یا سری موضعی نخواهد بود.

آیا درمان دوقطبی با آر تی‌ ام اس معایبی دارد؟

همان طور که در ابتدای متن گفته شد، اختلال دوقطبی با روش‌های مختلفی، مورد درمان قرار می‌گیرد. یکی از بهترین و کم خطر‌ترین روش‌ها، استفاده از دستگاه آر تی ام اس است. معایب درمان این اختلال با آر تی‌ ام اس نسبت به دیگر روش‌های درمانی بسیار کمتر است. به همین علت اکثر پزشکان و روان پزشکان این روش را به عنوان درمان موثر پیشنهاد می‌کنند. اکثر معایب و عوارض درمان توسط دستگاه آر تی‌ ام اس، در موارد بسیار نادر برای افرادی که از بیماری‌های زمینه‌ای برخوردارند، به وجود می‌آید.

یکی از اصلی‌ترین عوارضی که نسبت به دیگر معایب شایع‌تر است، سردرد‌های جزئی در نقاط مختلف سر است که معمولاً پس از یک ساعت به پایان می‌رسد. همچنین با توجه به اینکه در این روش درمانی تعدادی سیم برای انتقال نیروی مغناطیسی به سر وصل می‌شوند؛ ممکن است در محل اتصال این سیم‌ها به سر کمی حساسیت ایجاد شود.

جمع شدگی و اسپاسم و کشیدگی عضلات نیز از دیگر عوارض بسیار نادر درمان این اختلال با آر تی ‌ام اس است. البته در موارد بسیار نادر و خاص امکان تشنج و شیدایی نیز وجود دارد.

البته به علت حساس بودن بیماری اختلال دوقطبی، حضور پزشک معالج در تمامی جلسات درمانی واجب و ضروری است. با توجه به تمام موارد ذکر شده می‌توان نتیجه گرفت که در بین تمام روش‌های درمان اختلال دوقطبی بدون دارو، دستگاه آر تی‌ ام اس از کمترین معایب برخوردار است.

بیشتر بخوانید: درمان اسکیزوفرنی بدون دارو

سایر روش های درمان دو قطبی بدون دارو

درمان اختلال دوقطبی بدون دارو شامل مجموعه‌ای از روش‌های غیر دارویی و درمان‌های حمایتی است که می‌توانند در کنار یا به جای داروها برای مدیریت علائم این اختلال به کار روند. برخی از روش‌های درمان دوقطبی بدون دارو عبارتند از:

روان درمانی 

این بخش خود شامل 3 زیرمجموعه مجزا می‌شود، که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم:

درمان شناختی-رفتاری: این روش به بیمار کمک می‌کند تا الکوهای فکری منفی و مخرب را شناسایی کرده و آن‌ها را با رفتارها و افکار مثبت‌تر جایگزین کنند. همچنین می‌تواند در کاهش شدت افسردگی و شیدایی موثر باشد. 

درمان بین فردی و اجتماعی: این نوع درمان به بهبود مشکلات بین فردی و مهارت‌های ارتباطی کمک می‌کند و می‌تواند در مدیریت روابط و جلوگیری از استرس‌های اجتماعی موثر باشد. 

روان درمانی خانواده: آموزش به خانواده برای حمایت بهتر از فرد مبتلا به اختلال دوقطبی و درک صحیح از بیماری می‌تواند به مدیریت بهتر علائم کمک کند.

الکتروشوک درمانی (ECT)

در موارد شدید که بیمار به دارو پاسخ نمی‌دهد؛ ممکن است از این روش استفاده شود. از این روش درمانی با استفاده از جریان الکتریکی خفیف، تحریک عصبی در مغز ایجاد می‌شود که می‌تواند به بهبود سریع علائم کمک کند.

مدیریت استرس و تغییر سبک زندگی

روش‌هایی مانند مدیتیشن، یوگا و تمرینات تنفسی به کاهش استرس و کنترل علائم شیدایی و افسردگی کمک می‌کنند. همچنین یک خواب پایدار و منظم می‌تواند به ثبات خلق و خو کمک کند. بنابراین فرد بیمار باید خواب کافی و منظم و ورزش روزانه را در برنامه خود قرار دهد.

نور درمانی

به ویژه در دوره‌های افسردگی فصلی، قرار گرفتن در معرض نور طبیعی یا نور مصنوعی می‌تواند به تنظیم چرخه‌های خواب و بهبود خلق و خو کمک کند. ترکیب این روش‌ها  با مشاوره منظم و حمایت خانوادگی می‌تواند به مدیریت بهتر اختلال دوقطبی کمک کند. هرچند که در برخی موارد استفاده از دارو ممکن است ضروری باشد.

درمان دو قطبی با تحریک مغناطیسی مغز در کلینیک تهران  rTMS 

با توجه به حساسیت بسیار بالا روش درمانی اختلال دوقطبی، انتخاب پزشک معالج و کلینیک درمانی بسیار حائز اهمیت است. درمان اختلال دوقطبی در مرکز فوق تخصصی rtms به کمک تحریک مغناطیسی مغز صورت می‌گیرد؛ زیرا این روش درمانی یکی از پر بازده‌ترین روش‌های درمان اختلال دوقطبی به حساب می‌آید.

در کلینیک تهران آر تی ام اس، پیش از هر چیز به ارائه مشاوره و اطلاعات کافی در خصوص نوع بیماری، میزان گسترش بیماری، نحوه درمان به کمک دستگاه آر تی ‌ام اس و تعداد جلسات درمان پرداخته می‌شود. همچنین لازم به ذکر است که در این کلینیک پیش از هر یک از جلسات درمانی با توجه در دستور پزشک و در صورت لزوم به دریافت و تهیه آزمایش‌ها و تست‌های مغزی پرداخته می‌شود. این امر باعث می‌شود که بیمار از سلامت حال خود اطمینان حاصل کند و نگران روند درمان نباشد.

سخن پایانی

اختلال دوقطبی یکی از بیماری‌های شایعی است که امروزه تعداد بسیار زیادی از افراد را به خود درگیر کرده است. بنابراین با توجه به خطرات و عوارضی که درمان نکردن این بیماری به همراه خواهد داشت، باید با مشاهده کوچک‌ترین علائم به دنبال راهی برای درمان دوقطبی بدون دارو یا همراه با دارو باشید. با توجه به اطلاعاتی که در متن به آن‌ها اشاره شده است، روش‌های مختلفی برای درمان وجود دارند که مهم‌ترین آن‌ها درمان اختلال دوقطبی با دستگاه آر تی ‌ام اس است. در متن به تمامی مزایا و معایب استفاده از این روش درمانی برای اختلال دوقطبی اشاره شده است. این متن به شما این امکان را می‌دهد که با داشتن اطلاعات کافی در این خصوص به درمان بپردازید.